5- Azit Nê -xin khoái thông tấn xã vỉa hè
Câu chuyện tốn nhiều hơi nhất của Nêxin với tôi là về báo chí ở Việt Nam. Khởi đầu ông đề cập đến cái khoái nhất là loại báo xuất bản bằng mồm, âm thanh in vào không gian truyền đi bằng gió. Đó chính là Hãng thông tấn vỉa hè. Thế giới này không có quốc gia nào lại có hãng thông tấn nhanh nhậy bậy hay tuyệt vời đến như vậy. Hãng thông tấn vỉa hè trụ sở chính là quán nước. Mỗi quán là một trụ sở.Thông tấn xã vỉa hè bàn từ chuyện chính trị nhảy sang kinh tế, xỉa vào văn hóa, đá vào y tế, nói đế vào giao thông chổng mông vào giáo dục…chẳng chừa ai từ cao xuống thấp, từ người đến vật, từ chuyện ma quỉ đến thần tiên, từ chém giết đến lừa đảo. Chuyện càng hot, càng xuất bản nhiều và các hãng ở bên cạnh sẵn sàng sao in lại ngay. Các chuyện chính trường ai lên ai xuống, vị nào giàu có, có bao nhiêu tiền bao nhiêu đất, bao nhiêu con, du học nước nào bằng tiền của ai. Rồi chuyện ai dốt ai khôn từ trời Âu đến đất Việt đều có tuốt, biết tuốt. Nói chung tin tức của họ nhiều như những tấm bằng cử nhân tiến sĩ giả. Thông tấn xã vỉa hè không có tổng biên tập, Phóng viên không cần nghiệp vụ, không cần học hành bằng cấp, có cũng được và không cũng chẳng sao. Có thể là bà chủ quán, một bác xích lô, một gái ăn sương, một ông đầu hói trịnh trọng, Là ai cũng đều có thể. Ngôn ngữ thì từ nghiêm cẩn đến ba láp, không cần chính xác và không bao giờ biên tập vì cũng không cần biên tập. Không phóng viên nào có lương vì không có nơi phát lương, mà họ cũng không cần lương. Họ làm việc vô tư miễn phí như các tổ chức từ thiện không biên giới nhưng tin không mấy khi từ thiện vì tin rất …tức. Họ không cần đài phát với các phương tiện tối tân, nên không sợ mất điện. Càng mất điện càng phát hăng vì đài phát chính là …mồm các vị, phạm vi phát sóng chỉ trong hai ba mét. Nhuận bút cao nhất chỉ là những tràng cười tán thưởng. Không phải Taas nhưng luôn được phép tuyên bố, không phải BBC nhưng cái gì cũng biết. Mỗi phóng viên vỉa hè đều có thể là một công dân vô trách nhiệm vô hạn. Nếu các tổ chức nhân quyền và tổ chức phóng viên không biên giới sang Việt Nam, chỉ vào trụ sở thông tấn vỉa hè, nghĩa là quán nước ấy, một lần thôi thì các thông báo thường niên nói xấu chính quyền Việt Nam chắc chắn phải viết lại ba trăm sáu mươi độ yahoo! Vâng, chắc chắn là như thế. Còn tự do thông tin của hãng này chắc chắn là mẫu mực cho tất cả các nước trên thế giới kể cả nước Mĩ tự do nhất cũng phải học theo thôi.
Ông kết luận một lần nữa: Khoái thông tấn xã vỉa hè!24/3/2009