Chuyên quê hương
Lâu lâu mới lại về quê, thăm chú em. Vẫn căn nhà buộc dứng trát vách, chân tường hở hoác. Những chỗ thủng nát quá thì lại dùng xi măng trát cứng. Chỗ nặng chỗ nhẹ, chỉ cơn gió phơn qua là bức tường đã rung rinh, không biết sẽ đổ lúc nào. Thế mà chú vẫn tự tại ngồi rung đùi. Tôi đưa mắt bao quát: Vách nhà treo toàn lịch tờ, cái gái gú, cái hoa lá chim cò, cái nội thất cái phong cảnh lòe loẹt, cũ từ năm nào, nhọ , mốc và mạng nhện bám đầy. Không để ý tới tôi, chú lùa tay vào gậm giường, giọng hồ hởi: “Bác uống gì nào, em có đủ thứ đây”. Tôi thoáng nhìn, lưng chai mao đài, tí sa-kê, nửa thằng cắp ô, lại còn góc chai Putin, chai Napoleon thì bụi bám kít, cái nút li-e, cái nút bấc, cái lá chuối lá chuối…Có chai còn võn vẽn một hai chén. Còn lại thì rượu thuốc rượu trắng chẳng biết của hãng nào. Mà cũng nghi chỉ cái vỏ, còn trong chai là rượu linh tinh. Chú là người thích chơi vỏ chai. Tôi biết thừa cái tính thích học đòi của chú lây nhiễm từ hồi làm cán bộ xã. Đề phòng bị chê, chú bao giờ cũng giương vây dựng rào nổ át giọng, nên tôi lẳng lặng để chú nổ trước.
Tôi thở dài, mấy chục năm xa quê, về chẳng thấy nhà chú khác là bao ngoài mấy cái lịch tờ treo lủng lẳng mà người phố phường từ lâu không ai dùng nữa. Thấy vẻ dò hỏi trên mặt tôi chú chặn họng trước:
– Em là em đang tổ chức lại cái gia đình đây. Nhà này sẽ xây bốn tầng,hai tầng ở, hai tầng cho thuê bộn tiền. Ai thuê, tôi hỏi, chú bảo thiếu gì cứ xây rồi có người thuê, xã hội đang phát triển mà. Ngặt một điều là tiền, hơi hiếm. Mấy thằng hàng xóm giàu trước chót chửi nó là lũ bóc lột, giờ muối mặt hỏi vay. Nó bảo cho nhưng em vẫn chưa biết thế nào. Mình cũng phải có cái gì thế chấp chứ, dễ đâu! Còn bác tính rau muống gà vườn nhặt tiền lẻ đến bao giờ, cũng khó tính lắm. Nhưng em vẫn áp kế hoạch cho 10 năm tới, sẽ phải xong. Mình phải có ý chí chứ bác, lúc nào cũng cò con thì nhếch nhác mãi thôi.
Vợ chú vừa đi đâu về, thoáng nghe giọng chú, bĩu môi: Bác lại đang nghe kế hoạch tương lai của nhà em hả. Chờ đấy xem ông ấy làm thế nào, chứ cái “hoạch định” thì ông ấy rải khắp xóm này cho mọi người nghe cả rồi và cũng lâu rồi. Nghe nhà em, có mà đổ thóc giống ra ăn! Cả chục năm nay lúc nào cũng cái giọng ấy. Gớm, hay như cấp nhà nước, “tái đầu tư”! Giọng thím chợt trở nên đay nghiến: Nhà nước người ta nói thế vì người ta còn nhòm vào túi dân, còn thu thuế cướp bóc được, còn nói phét được, chứ nhà em thì nhìn vào đâu? Chả nhẽ nhìn vào mấy cuộng rau muống già.
Thấy không khí có vẻ căng, tôi dàn hòa: thì cũng là tinh thần nhìn ra phía trước, lạc quan cũng có cái hay chứ thím. Nào thím có im, lại lầm bầm: Suốt ngày ngồi với cái Sam sung đen trắng bằng cái quạt nan rồi nói theo như nó, hùa theo nó nào tái nọ tái kia. Tê tái thì có. Rõ là ngộ độc.
Không đợi nghe tôi nói gì, thím quày quạ lao xuống bếp, mấy con gà tìm ăn quang quác lao ra , bụi mù. Thím la lên: ôi giời, nồi cám lợn ông chẳng nhớ đậy vung gà nó quào bới tan hoang ra này. Chú tôi quay ra: Bác tính, con mẹ này suốt ngày phản biện em, kêu như vạc. Em bảo để yên tôi tính, mà nào nó có nghe.
Giây lát cả hai im lặng. Chú hạ giọng vẻ đã bớt lạc quan: Nhưng cũng bí thật bác a, là em nói thế để động viên mẹ nó đẩy bớt cái buồn ra biên cương nhà này, chứ thật tình cũng chả biết làm gì bây giờ. Bác tính trào lưu chung thôi, nhà nước còn bí nữa là cái ngữ em. Em là cái thá gì chứ. Nên nói mãi cũng không lừa được nhà em vì nó tinh lắm, nó móc em: ông ăn phải bả nói phét như đài, rõ phát rồ.
Mặt chú tràn trề hối hận: “ Đã có hôm nó quàng quạc, khó chịu em trót tát nó một cái. Cho dù nó nói đúng, vì nghĩ mình là cây cột cái trong nhà, nó thế là hỗn. May mà giận mấy hôm, nó không chấp nữa. Nói thì hơi buồn cười, nó bảo ông như trẻ con, hết tuổi tí toét rồi, lo làm cái gì thì làm cụ thể đi, nhố nhăng thế đủ rồi”. Chú cười hụ hụ :”Con mẹ nhà em tính nông dân nhưng mà tốt. Không có nó thì em cũng rã họng rồi”…May mà chú biết thế cũng còn được.
Chuyên quê hương lúc này, nhắc lại cứ nẫu cả lòng! 22/4/2012