Author: Đông Ngàn Đỗ Đức

doducỞ ta , sau khi học xong các môn cơ bản, các họa sĩ ra trường thường gắn với một nghề mà xã hội đang cần như trình bày và thiết kế ở các nhà xuất bản, trình bày báo, tạp chí, vẽ truyện tranh, minh họa sách…Võ Lương Nhi cũng trong hoàn cảnh ấy: chị là họa sĩ vẽ… Read more →

DoducTừ ngày có bán hàng online, những người chuyển hàng mà người ta gọi là Ship pơ tập hợp dần thành một đội ngũ đông hàng triệu người. Bây giờ tất cả các tỉnh thành trong trong cả nước đều có ship pơ. Một chiếc xe máy, gắn theo một thùng to phía sau đựng hàng, kèm theo chiếc iphol… Read more →

DoducThời nào cũng có cái riêng. Chuyện về những dụng cụ gia đình ở nông thôn liên quan đến song mây tre nứa đã thấy đủ thứ: thúng, mủng, giần, sàng, rổ, rá, nong, nia, mẹt, dậu, xảo, thạ, giỏ, sọt…Đấy là chỉ kể vật dụng chính trong mỗi nhà ở thôn quê… Đó là cái riêng của thời vừa… Read more →

DODUCChắc chẳng ai nghĩ, ngày xưa cánh đồng là cái tủ thức ăn cho cả làng cả nước. Sống qua sáu bảy mươi năm tôi mới nhận ra điều đó. Thức ăn đồ uống có thể kể đủ ra đây. Đó là hạt gạo trên ruộng, con lươn con cua con ếch đào mà xây hang ở chân bờ ruộng.… Read more →

Tranh bờ hồ- lối vẽ Bờ Hồ DoducAi từng ở Hà Nội đều không thể không biết đến “tranh bờ hồ”. Tranh bờ hồ là sản phẩm đặc biệt vẽ tay bằng màu bột trên giấy bìa. Kích cỡ không lớn, khoảng 39×54 bán rải rác ở khu vực quanh hồ Gươm. Tranh Bờ Hồ xuất hiện vào khoảng sau… Read more →

doducNăm ba mươi tuổi, môt thày xem tử vi cho tôi, phán xanh rờn: Anh mệnh vô chính diệu, thân cư mệnh. Đói no cuộc đời trông vào chính bản thân mình thôi. Mệnh không có sao chủ là một đời vất vả, nhưng đổi lại cũng không dễ ai bắt nạt.Thày phán tiếp: Anh bị triệt cung tài, phải… Read more →

Ngẫm về dư địa chídoducTôi đã đọc dư địa chí của một số vùng miền, những thông tin từ quá khứ dội về kỹ lưỡng đến chi tiết mà thấy vô cùng khâm phục người làm sách, cứ tưởng đến cả con chấy con rận cũng không bỏ sót. Vậy mà mãi sau này tôi mới hiểu ra rằng mọi… Read more →

doducĐầu mùa hè mà trời vẫn mát như thu. Vậy mà đột nhiên tuần nay nóng bùng lên như lò quạt chả. Thời tiết đỏng đảnh bất thường giở chúng như cơn bốc hỏa của đàn bà khó tính…Đang mát mẻ thì đùng đùng nắng lửa rồi mưa xối xả, rồi oi bức liên miên. Sáng 8/7/2022, trời đẹp. Anh… Read more →

Từ những di vật khảo cổdoducHai từ “khảo cổ” tôi được biết rất sớm. Cũng như vậy, những di vật khảo cổ như trống đồng Đông Sơn, mũi tên đồng, rìu đá rìu đồng cũng từng thấy nhiều lần trên sách và trong các trưng bày bảo tàng trong và ngoài nước… Thế nhưng thấy là thấy vậy thôi. Là… Read more →

(Viết nhân ngày báo chí) Doduc Đề từ “ chữ trinh còn một chút này”Thời phổ thông, tôi yêu văn chương, nghĩ rằng đã thế thì thi tổng hợp Văn . Nhưng thi trượtTôi từng mê mẩn văn học xô viết, Đọc Pauxtopki gặp những áng văn mượt mà như suối nguồn trong trẻo. Ước một ngày nào viết được… Read more →

DoducLà họa sĩ, dù không tham gia kinh doanh, nhưng có bán tranh nên cũng hay phải tiếp khách. Khách thì nhiều loại. Nhưng quý nhất vẫn là khách mua tranh. Họa sĩ là đám thèm tiền số một!Đến với phòng tranh có nhiều đối tượng. Người tiện đường ghé thăm, cũng có thể đến chỉ xem tranh suông. Người… Read more →

Tiếp cận nghệ thuậtDoducCách tiếp cận tác phẩm nghệ thuật rất quan trọng, vì cách nhìn khác nhau sẽ có thể cho người ta những kết luận trái chiều, xung đột khó hóa giải.Lại nhớ nhà văn Lê Lựu từng suýt bị kiện vì “ ông ấy viết chuyện “Sóng ở đáy sông” …là chuyện thằng Sóng con nhà tôi,… Read more →

Tôi viết báo thế nàododucTôi viết báo tính ra đến nay đã 23 năm. Trước đó có thử bút lẻ tẻ những câu chuyện ngắn từ năm 1980, bài được bài không. Tôi yêu mục Tản mạn cuối tuần của tờ Lao động. Đó là tờ báo rèn nghề viết cho tôi, khi mỗi tản mạn không quá 300 chữ,… Read more →

DoducHiện nay phong trào vẽ nghiệp dư đang nở rộ khắp nơi mọi chốn từ Thủ đô đến các tỉnh thành trong nước. Hà Nội, Sài gòn nhiều nhất. Lò dạy vẽ mở ra do nhu cầu xã hội mới nảy sinh cho những người nghỉ hưu, người nhàn rỗi thích vẽ muốn có tí hoạt động nghệ thuật để… Read more →

Vẽ kĩ và vẽ sâuDoducĐây là câu chuyện bếp núc của nghề vẽ. Nó không dễ hiểu với những người ngoài nghề khi phân tích tác phẩm.Có những bức tranh vẽ kĩ đến chi tiết từng răng cưa của mỗi chiếc lá, hoặc từng gân mạch máu trên mu bàn tay người già như bản đồ sông ngòi, một sợi… Read more →

Có một gia đình như thế( truyện cực ngắn)Dong nganNhững năm cuối cấp phổ thông, chị có mối tình đầu tiên. Mối tình đầu đời với chị thiêng liêng, nhưng rồi bất thành, chỉ vì nếu yêu anh thì cửa trường đại học sẽ đóng sập trước mặt với cái lý lịch đen: Bố chị là địa chủ bị xử… Read more →

Chuyện năm xưa DoducÔng Thuận là ủy viên Ban biên tập.Uỷ viên biên tập của tờ báo có hai người. Hai ông đọc duyệt bài, đôi khi được ủy thác viết xã luận. Cũng có lúc làm bài vở thay tổng biên tập đi vắng. Tôi không biết vị trí Ủy viên to bé thế nào, nhưng cùng với ông… Read more →

Mệnh vô chính diệu DoducTôi không biết gì về tử vi. Nhưng thói đời càng không biết càng hay tò mò. Cũng có vài ba người lập lá số tử vi cho tôi giải mã nhiều điều, có đúng có sai, nhưng tôi cũng chẳng nhớ hết vào đầu, chỉ còn nhớ mình Mệnh vô chính diệu. Nghĩa là mệnh… Read more →

Doduc Đánh giậm có thể coi là nghề đứng sau chót trong mọi nghề: săn bắt tôm tép dưới nước. Một cái nghề sống dán một nửa vào thiên nhiên, chịu sự may rủi chi phối Đánh giậm, cái nghề khốn khổ luôn ngâm nửa người trong nước, đến độ ghét bỏ muốn rủa xả kẻ khác người ta dùng… Read more →

Doduc 1- Từ thuở lọt lòng tôi đã được mẹ đặt nằm trên chõng có lót manh chiếu cói.Tôi chắc đó chỉ là manh chiếu chứ không phải cái chiếu nguyên vẹn, vì từ khi lớn lên đến lúc thoát ly tôi chẳng thấy trong nhà có chiếc chiếu lành bao giờ. Lúc em tôi ra đời cũng thấy nó… Read more →

Nhớ mùa xôi trứng kiến Doduc Mọi năm cữ này , trời thường nồm, mưa lân phân,. Tháng Ba thanh minh cũng là mùa xôi trứng kiến. Xôi trứng kiến đen ngon đặc biệt. Kiến đen thường làm tổ trên thân vầu. Những bãi vầu bãi vẫn bãi hóp mọc ken dày đặc là nơi cư ngụ của loài kiến… Read more →

5- Azit Nê -xin khoái thông tấn xã vỉa hè Câu chuyện tốn nhiều hơi nhất của Nêxin với tôi là về báo chí ở Việt Nam. Khởi đầu ông đề cập đến cái khoái nhất là loại báo xuất bản bằng mồm, âm thanh in vào không gian truyền đi bằng gió. Đó chính là Hãng thông tấn vỉa… Read more →

4- Nêxin tản mạn thơ dongngan Về chuyện văn thơ của giới chức sắc tôi không hiểu lắm vì đó là sân sau của họ. Không hiểu sao Nexin lại phát hiện ra cái bí mật ấy. Hình như ông ấy có máu trinh thám nên mới giỏi thế. Tưởng hết chuyện, thì Nexin lạị tiếp tục dốc hầu bao:… Read more →

3- Nê xin ma xó doduc Vì mê Thông tấn xã vỉa hè, những ngày ở Hà Nội ông cứ la cà dai dài dài ở quán nước. Tối nhâm nhi cà phê, ông bảo đã sưu tầm được một số bài thơ về chuyện ngoại tình mà theo ông biết ở Việt Nam người ta gọi nó là dân… Read more →

2- Nêxin chào thua doduc Trong đợt suy thoái toàn cầu, nhiều người mất việc làm, đói nhăn. Chuyện ấy không chỉ riêng trong giới làm công ăn lương mà trong tất cả các ngành kể cả văn học nghệ thuật. Nêxin ở nước Thổ cũng không phải là ngoại lệ. Văn ông không bán được. Đã thế đời sống… Read more →

Tôi gặp Azit Nê- xin doduc Cách đây mấy năm một nghệ sĩ nhiếp ảnh đứng tuổi khoe với tôi: “mình có chữ kí của Azit Nêxin”. Miệng nói tay lục túi ông phập phồng mở cuốn sổ cho tôi nhìn ghé chừng mươi giây rồi từ gập lại như sợ tôi sờ vào thì cuốn sổ sẽ mòn đi… Read more →

Người hiểu Đen và Trắng (Viết về họa sĩ Nguyễn Trọng Hợp 1. Tiền nhân bảo: Có duyên thì có phận. Nhà Phật lại chỉ nói có một chữ duyên. Duyên cho người ta cơ hội. Không có chữ duyên, con người mất mát nhiều, có khi chẳng nhận được gì trong suốt cuộc đời. Duyên định phận người nên… Read more →

Nhà thơ Nông Quốc Chấn Trong hàng quan chức văn hóa tôi gần gũi ông Nông Quốc Chấn nhiều năm, mà rất ít nghĩ đến ông là quan. Tôi coi ông như người anh, là nhà thơ, dù thơ chưa phải suất sắc. Tôi biết ông rất sớm, từ những năm bom đạn Mỹ, lúc ông còn làm Chủ tịch… Read more →

NGƯỜI KHÔNG BIẾT XIN (Viết về Họa sĩ Nguyễn Bích Bây giờ thi họa sĩ nhiều như châu chấu, chứ thuở tôi mới vào nghề ít lắm. Ít đến nỗi chúng tôi kể tên vanh vách từng người ở khóa Đông Dương, khóa kháng chiến Tô Ngọc Vân trong và những khóa 1-2 – 3 sau hòa bình lập lại… Read more →

Chú em tôi Chú em tôi người nhỏ, tính hiền hậu. Hồi chín mười tuổi có một thời gian bị ma ám. Chú không dám ở một mình, bám bố như cái ba lô của đám du lịch bui. Bố dưới bếp, chú dưới bếp. Bố lên nhà, chú theo lên. Cuối cùng chú được đưa về ông nội ở… Read more →

Chuyên quê hương Lâu lâu mới lại về quê, thăm chú em. Vẫn căn nhà buộc dứng trát vách, chân tường hở hoác. Những chỗ thủng nát quá thì lại dùng xi măng trát cứng. Chỗ nặng chỗ nhẹ, chỉ cơn gió phơn qua là bức tường đã rung rinh, không biết sẽ đổ lúc nào. Thế mà chú vẫn… Read more →

Tình yêu của Tạ Quang Bạo Lâu lắm rồi, vào những năm những năm tám mươi của thế kỉ trước Tạ Quang Bao bày tượng thạch cao trong một triển lãm chung, bức tượng có tên “ Tình yêu”. Tượng diễn tả đôi tình nhân ngồi bên nhau,gần sát nhau, lưng thẳng đứ. Họ yêu nhau nhưng cả hai bên… Read more →

Bác tôi Tôi có ông bác bên nội, cũng làm nông, nhưng bác nghèo lắm. Vốn con nhà nho. Bố bác có chữ , được làm đến chức lí trưởng trong làng. Cả làng kính cẩn gọi cụ Lý mà ít nhắc tên. Cứ nói cụ Lý là mọi người biết là ai rồi. Làng xưa nhỏ hẹp, cái chức… Read more →

Hứa Tử Hoài 16 tháng 10 2013 lúc 17:05 doduc nhà điêu khắc Hứa Tử Hoài Tôi gặp Hứa Tử Hoài năm 1971 tại bảo tàng Việt Bắc. Đó là Bảo tàng Cách mạng, trực thuộc Khu tự trị. Lúc ấy anh mới 29 tuổi. Hiền lành, ít nói, gương mặt anh thật phúc hậu, lúc nào cũng như đang… Read more →

Nhớ Nguyễn Sáng Tôi gặp Nguyễn Sáng vào năm 1967, khi về học tại Đại học mỹ thuật Hà Nội,trong lần đến thăm ông tại căn hộ trên chục mét vuông tại số nhà 65 phố Nguyễn Thái Học. Nhìn ngoài, dáng vẻ ông lầm lì , không dễ gần. Nước da lá chuối nướng tái sẫm thêm do rượu,… Read more →

Bonjour Henri Oger Tôi không có may mắn được dự buổi ra mắt tái bản cuốn sách kĩ thuật người Anam của Henri Oger(1909) tại L’Espace, trung tâm văn hóa Pháp tại Hà Nội và triển lãm “sự việc và hành động- Thị dân và nông dân đầu thế kỉ xx”. – Triển lãm hình vẽ và và kí họa… Read more →

Vẻ đẹp trường tồn Lê Công Thành là nhà điêu khắc tài danh. Ông quê ở Đà Nẵng. Sáng tác của ông tập trung vào phô diễn vẻ đẹp cơ thể phụ nữ.   Viết về Lê công Thành với tôi là quá sức, bởi nhận thức được sự sâu lắng phía sau những khối hình ông tạo ra cũng… Read more →

Người chép sử làng đã ra đi   Đó là ông Nguyễn Khắc Quýnh, tự Vũ Quảng người xã Ninh Hiệp,huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội. Khoảng một tuần trước ngày rời bỏ thế giới này, ông còn hào hứng gọi điện thoại cho tôi khoe rằng ngoài lớp Hán nôm ở Điếm Kiều, Ninh Hiêp, nay ở Phù… Read more →

Người Thày số Một Đến bây giờ tôi vẫn nhớ in khuôn mặt thày. Da sáng, chân mày hơi xếch, mắt tinh anh toát ra vẻ thông thái hiền từ của một trí thức ngăn nắp! Thày ưa mặc đồ sáng. Rất ít khi thấy thày trong bộ y phục màu tối. Khóa Mười tại chức bọn tôi ( 1976-1980),… Read more →

Quýt bộp Chẳng biết họ của ông là gì, chỉ nhớ ông tên Thầm. Mà rồi Thầm lại là tên con gái đầu lòng của ông. Làng Tày này cũng có gì đó giống người xuôi, khi có con thì bố mẹ được gọi theo tên con đầu lòng. Tên bố mẹ thành đi ở ẩn. Ông bà Thầm có… Read more →

Bà là Mộng Bích   Đến giờ tôi vẫn còn nhớ tên bức tranh là “ Bà già” của Mộng Bích, nhưng không nhớ năm bức tranh được trao giải. Chỉ mang mang đó là lần đầu tiên Hội Mĩ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm khu vực, mở đầu định kì hàng năm và có trao giải. Bức… Read more →

Anh Chí lùn Mấy chục năm qua rồi, hình ảnh duy nhất của anh để lại chỉ là cái dáng thấp, mập tạo cho anh có cái tên kép: Chí lùn để khỏi lẫn với vài ba ông chí choét khác. Anh người Hà Nam lên khai hoang phá rậm vào những năm sáu mươi, khi có những chiến dịch… Read more →

Chuyện trẻ con Thiết con bà quản Muối học trên tôi hai lớp, buổi sáng thường đi học cùng đường. Anh ấy béo phục phịch, mặt đỏ Quan Công, nói năng líu ríu. Không hiểu sao mới học có lớp bốn mà anh đã quen thói kẻ cả, nói cái gì ra là luôn tỏ vẻ quan trọng. Một hôm… Read more →

Đa Đa không phải cây đa, mà Đa là tên thằng bạn học cùng tôi thời phổ thông Nó học cùng lớp. Tôi học không khá lắm , nhưng gặp bài toán khó tôi giải trong một giờ thì nó mất nửa ngày…rồi bỏ dở. Thuở ấy đến trường, mỗi khi giải lao thì trò chơi duy nhất là đánh… Read more →

Họa sĩ Đại tá Huy Toàn   Tôi biết đến họa sĩ Huy Toàn ( Lê Huy Toàn) từ những minh họa trên tạp chí Văn nghệ quân đội. Bức minh họa gây ấn tượng lớn với tôi là hình ảnh người lính vắt chiếc khăn mặt đẫm mồ hôi trên đường hành quân. Nhìn bức minh họa đen trắng… Read more →

Đức ” râu” Trùng tên với tôi, nhưng phần đệm hơn được chữ Mạnh, còn tôi thì đệm thì chỉ có chữ Văn. Mặt dài, râu quai nón, nên tự nhiên được mang biệt danh Đức “râu”, để phân biệt với tôi trong lớp,  Đức ” ngựa” là  hay vẽ ngựa. Bộ râu quai nón mọc nhanh như cỏ dại… Read more →

Họa sĩ Lê Thanh Đức Doduc Tôi quen tranh ông trước khi quen người. Đó là bức tranh “Thủ đô giải phóng” mô phỏng cảnh bộ đội về tiếp quản thủ đô năm 1955 được in trong sách, được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật. Bối cảnh trong tranh là phố Hàng Đào, đoàn quân chiến thắng đang giễu… Read more →

Họa sĩ Anh Thường Ông tên là Anh Thường Vâng, tên rất thường, nhưng nghề thì không thường mà khá bất thường. Ông nằm trong bộ ba Lưu Yên- Anh Thường-Hoàng công Luận được ưu ái tiễn ra trường sớm, không có bằng tốt nghiệp. Lí do: tìm tòi quá sơm, vẽ quá mới, không theo đúng quy thức trường… Read more →

Ngắm tàu xuôi ( Về họa sĩ Lê Trọng Lân) Có những con người sống cạnh ta , hàng ngày vẫn giao tiếp vẫn trò chuyện nhưng ta không thể nào hiểu biết hết người ấy. Xung quanh luôn như có lớp sương mù bao phủ làm cho họ trở nên huyền hoặc. Đó là Họa sĩ Lê Trọng Lân,… Read more →

“Pép” Doduc Đi “pep” thôi… ( viết về họa sĩ Doxuandoan) Đó là từ của Đỗ Xuân Doãn rủ đi uống bia hoặc ăn nhậu gì đó. Tôi làm ở nhà xuất bản, Đỗ Xuân Doãn là họa sĩ của Xưởng họa quốc gia. Ông là cộng tác viên, vì thế mà chúng tôi quen nhau. Ông gầy, người thẳng… Read more →

Anh họ tôi Doduc Tôi có một ông anh họ. Anh ấy kém tôi dăm tuổi. Từ bé bị tật ngắn lưỡi, nói ngọng. Anh ấy học qua cấp một, đúp mấy năm mà vẫn không thi nổi lên cấp 2. Thế là anh ấy ở nhà theo con trâu ngày ngày ra đồng. Tôi thì hết lớp 10 ,… Read more →

doduc 1-Vừa rồi trên mạng xã hội ồn ào về dự án vụ lấp sông Đồng Nai . Ông chủ bỏ ra hơn ba ngàn tỉ làm chuyện này lớn tiếng thanh minh: Tôi làm vụ này không phải vì tiền. Nghe ông trình bày thì toàn là chuyện vì vẻ đẹp của đất nước , vì cuộc sống tốt… Read more →

Phải nói có chiếc xe đạp lúc ấy còn sướng hơn đại gia bây giờ mua được MV. Có chiếc xe, vợ tôi bế con hãnh diện ngồi sau mỗi khi vi vu. Bây giờ nếu phải có việc đi đâu, không còn ngại nữa. Nhưng sinh vào thời ấy , chiếc xe đạp đâu phải là phương tiện dùng… Read more →