Ngâu vầy
Doduc
Năm nay tháng 7 mưa từ mồng một. Vẫn nhớ ngày trước mẹ thường nói mưa mùng một là mưa cả tháng .
Hôm nay đã mười ba mà mưa vẫn rấm dứt. Kinh nghiệm xưa vẫn không sai
Tháng bảy là tháng ngâu. Vào ba ra bảy, đó là một hoạch định tương đối cho một tiết ngâu. Nhưng ngày vào ngâu còn theo ngày tuần tiết (tứ thời bát tiết), xem tiết xử thử rơi vào ngày nào. Năm nay mở lịch bàn ra xem, chẳng thấy ngày tiết, chỉ thấy ngày âm dương. Chả biết do nông nghiệp bây giờ không còn quan trọng nữa hay sao mà lịch không cần ghi tuần tiết. Hay là ngành khí tượng biết đo mây gió thì cái thứ bổn lịch xưa trở thành cổ hủ rồi không ai cần quan tâm?
Lại nhớ ngày xưa mẹ có nghề làm tương. Ngả tương sợ nhất tháng ngâu. Tháng ngâu, tương dễ bị ngâu vầy hỏng cả mẻ tương như bỡn. Mà làm tương ngả tháng nóng mới tốt, tương chóng ngấu. Tháng nóng thì độ ẩm cao, nếp đồ chín ngấu, nia cơm phủ lá nhãn thật thoáng là mốc lên nhanh, dễ được mẻ mốc hoa hòe. Được thế chum tương sẽ ngọt lừ. Nhưng nếu phủ lá nhãn dày quá, xôi đổ mồ hôi, nia mốc dễ lên meo trắng thì vứt cả mẻ. Tháng nóng thuận cho làm tương nhưng cũng chứa đầy bất trắc…Tí nước mưa rớt vào chum mới ngả là ôi thôi, thối cả chum!
Vâng, ngâu vầy là chuyện chum tương. Nhưng đâu chỉ có chum tương. Nó chỉ là một ví dụ nho nhỏ cho những chuyện lớn hơn.
Nếu ví dự án như làm một một chum tương (được chứ, sao lại không nhỉ ?) thì phải thấy sự tham nhũng triền miên giống như ngâu, nhưng ở đây là ngâu cả thập kỉ chứ không chỉ tuần bảy ngày trong năm, nên cơ man nào dự án bị ngâu vầy. Những dự án nhà nước ngâu vầy làm hỏng chum to chum nhỏ thì ai cũng thấy cả rồi. Còn những dự án tư nhân nhan nhản bây giờ nếu coi nó dày như ngâu, thì nó cũng vầy đời sống người dân, người thợ lắm lắm, xin miễn dẫn chứng.
Rộng ra trong nhiều lĩnh vực của nhà nước từ hành chính đến pháp luật , đén quản lí đầy chuyện ngâu vầy.
Cứ ngâu vầy mãi thế này thì thực đáng lo.
11/8/2011